Taxus
De tijdloze toverboom
Giftig
-
De taxus is de hardste Europese naaldhoutboom en levert prachtig hout. Vanwege de langzame groei is het een dure houtsoort die je weinig bij houthandels ziet. Heb jij een taxus in je tuin staan? Koester hem! De taxus heeft een lange levensduur, als je hem tenminste laat staan. Er wordt gezegd dat deze boom de drieduizend jaar kan halen. Of dít zo is, geen idee, maar oud kunnen ze wel worden.
De Nederlandse naam voor taxus is venijnboom en heeft betrekking op de giftige pitten van de helderrode, bijna doorschijnende bessen. Van taxus is het woord toxisch (giftig) afgeleid. Verder heb ik ergens gelezen dat de bessen als moordwapen worden gebruikt in detectiveromans. Toch heeft dit gif ook een positief aspect. Een bestanddeel ervan, het zogenaamde taxol wordt voor kankermedicijnen gebruikt. Het hout is overigens niet giftig.
- De stammen en takken bestaat -zoals bij alle bomen- uit kernhout en spinthout. Het kernhout is oranje van kleur en heeft een prachtige belijning. Het spinthout met een veel lichtere beige-achtige kleur contrasteert hier op een geweldige manier mee. Nog verrassender zijn de donkere verkleuringen die zich als transparante vlekken op diverse plaatsen door dit kern- en spinthout mengen.
Bijgeloof
Voor de oude Grieken en Romeinen was de taxus een boom waar je respect voor moest hebben. Een taxustak diende vaak als toverstaf waarmee je mensen in steen kon veranderen of je kon ze van kwaden verlossen. Vanwege het donkere groen van zijn zachte naalden was de taxus voor de Grieken een boom van treurnis.
Heksen gebruikten taxustakken om er heksenzalf van te maken, maar alleen als de takken tijdens eenmaansverduistering geplukt waren. Ze smeerden hiermee de bezemsteel in, en zo konden ze vliegen.
Voor de Germanen was de taxus ook een heilige boom. Volgens de overlevering konden hun sjamanen naar andere werelden te reizen als zij ondereen taxus zaten. Maar gewone mensen werden gewaarschuwd om niet onder een taxus te gaan slapen omdat ze anders misschien nooit meer wakker zouden worden.
Ook las ik ergens dat men vroeger een taxustakje op het lijf droeg, zodat het kwaad verjaagd werd. Maar parkeer nooit je paard naast een taxusboom, want misschien overleeft die dat niet!
Vaak ziet men op kerkhoven taxussen staan. Dit heeft ook met bijgeloof te maken. De heilige boom werd gezien als poort naar de wereld van de geesten en hielp de overledenen bij het vinden van de weg naar het hiernamaals.
In vroeger tijden fungeerde de taxus als een soort Google Maps. Taxussen blijven namelijk het hele jaar door groen en ze worden oud. Ze werden daarom veel aangeplant langs wegen en paden.